بررسی هم‎گرایی بهره‌وری کل عوامل تولید (TFP) بخش صنعت در استان‎های ایران

فرضیه‌ی هم‎گرایی معتقد است که اقتصادی با بهره‌وری پائین‌تر دارای نیروی بالقوه‌ای جهت رشد سریع‎تر می‌باشد. به عبارت دیگر این اقتصاد امکان آن را دارد که از طریق جذب، قبول و به‎کارگیری تکنولوژی‌های موجود، رشد اقتصادی سریع‎تری را تجربه کند. در این مطالعه رابطه‎ی بین بهره‌وری کل عوامل تولید بخش صنعت و هم‎گرایی منطقه‌ای در استان‎های ایران در دوره‎ی 1369 تا 1381 مورد بررسی قرار گرفته است. سئوال اصلی این مطالعه آنست که آیا شکاف بین سطوح بهره‌وری کل عوامل تولید بخش صنعت و زیربخش‎های آن در بین استان‎های کشور، عاملی تعیین‌کننده برای تشویق هم‎گرایی و نیل اقتصادی است یا خیر؟ از شاخص دیویژیا، به منظور محاسبه‌ی بهره‌وری کل عوامل تولید استفاده و توسط مدل نیل اقتصادی برنارد و جونز و با استفاده از روش داده‌های تابلویی به آزمون فرضیه‌ی هم‎گرایی پرداخته شده است. نتایج آزمون‌ها نشان می‎دهد که همه‌ی صنایع در بین استان‎ها (شامل کل بخش صنعت و زیربخش‎های آن) شواهدی دال بر هم‎گرایی در این دوره نشان می‌دهند. هم‎چنین با استفاده از انحراف معیار بهره‌وری کل عوامل تولید، هیچ‎گونه شاهدی دال بر هم‎گرایی سیگما یافت نشد. طبقه‎بندی JEL: O40, O47, R11